گلچین احادیث زیبای امام حسن علیه السلام
قالَ علیه السلام : القَریبُ مَنْ قَرَّبَتْهُ الْمَوَدَّهُ وَإ نْ بَعُدَ نَسَبُهُ، وَالْبَعیدُ مَنْ باعَدَتْهُ الْمَوَدَّهُ وَإ نْ قَرُبُ نَسَبُهُ.(۱)

ترجمه :
فرمود: بهترین دوست نزدیک به انسان آن کسى است که در تمام حالات دلسوز و با محبّت باشد گرچه خویشاوندى نزدیک نداشته باشد.
و بیگانه ترین افراد کسى است که از محبّت و دلسوزى بعید باشد گرچه از نزدیک ترین خویشاوندان باشد.

 

………………………………………..

وَسُئِلَ عَنِ الْمُرُوَّهِ؟ فَقالَ علیه السلام : شُحُّ الرَّجُلِ عَلى دینِهِ، وَإ صْلاحُهُ مالَهُ، وَقِیامُهُ بِالْحُقُوقِ.(۲)
ترجمه :
از حضرت سلام اللّه علیه پیرامون مُروّت و جوانمردى سؤ ال شد، فرمود:
جوانمرد کسى است که در نگهدارى دین و عمل به آن تلاش نماید، در اصلاح اموال و ثروت خود همّت گمارد، و در رعایت حقوق طبقات مختلف پا بر جا باشد.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : عَجِبْتُ لِمَنْ یُفَکِّرُ فى مَاءکُولِهِ کَیْفَ لایُفَکِّرُ فى مَعْقُولِهِ، فَیَجْنِبُ بَطْنَهُ ما یُؤْذیهِ، وَیُوَدِّعُ صَدْرَهُ ما یُرْدیهِ.(۳)
ترجمه :
فرمود: تعجّب مى کنم از کسى که در فکر خوراک و تغذیه جسم و بدن هست ولى درباره تغذیه معنوى روحى خود نمى اندیشد، پس از غذاهاى فاسد شده و خراب دورى مى کند.
و عقل و قلب و روح خود را کارى ندارد – هر چه و هر مطلب و برنامه اى به هر شکل و نوعى باشد استفاده مى کند.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : غَسْلُ الْیَدَیْنِ قَبْلَ الطَّعامِ یُنْفِى الْفَقْرَ، وَبَعْدَهُ یُنْفِى الْهَمَّ.(۴)
ترجمه :
فرمود: شستن دست ها قبل از طعام فقر و تنگدستى را مى زداید و بعد از آن ناراحتى ها و آفات را از بین مى برد.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : حُسْنُ السُّؤ الِ نِصْفُ الْعِلْمِ.(۵)
ترجمه :
فرمود: کسى که عادت سؤال و حالت پرس و جو دارد مثل آن است که نصف علم ها را فرا گرفته باشد.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : إ نّ الْحِلْمَ زینَهٌ، وَالْوَفاءَ مُرُوَّهٌ، وَالْعَجَلهَ سَفَهٌ.(۶)
ترجمه :
فرمود: صبر و شکیبائى زینت شخص ، وفاى به عهد علامت جوانمردى ، و عجله و شتابزدگى (در کارها بدون اندیشه ) دلیل بى خردى مى باشد.

 

………………………………………....

قالَ علیه السلام : مَنِ اسْتَخَفَّ بِإ خوانِهِ فَسَدَتْ مُرُوَّتُهُ.(۷)
ترجمه :
فرمود: کسى که دوستان و برادرانش را سبک شمارد و نسبت به آن ها بى اعتناء باشد، مروّت و جوانمردیش فاسد گشته است .

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : إ نّما یُجْزى الْعِبادُ یَوْمَ الْقِیامَهِ عَلى قَدْرِ عُقُولِهِمْ.(۸)
ترجمه :
فرمود: همانا در روز قیامت بندگان به مقدار عقل و درک و شعورشان مجازات مى شوند.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام :إ نَّ النّاسَ عَبیدُ الْمالِ، وَالدّینُ لَعِبُ عَلى اءلْسِنَتِهِمْ، یُحیطوُنَهُ مادَرَتْ بِهِ مَعایِشُهُمْ، فَإ ذا مُحِّصُوا لِلاْ بْتِلاءِ قَلَّ الدَّیّانُونَ.(۹)
ترجمه :
فرمود: همانا مردم اسیر و بنده دنیا و اموال آن هستند، و دین را وسیله رسیدن به اهداف خود قرار داده اند و به هر نوعى که زندگى آن ها تامین شود حرکت مى کنند. بنابر این هنگامى که در بوته آزمایش در آیند، دین داران اندک خواهند شد.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : اءلْمِزاحُ یَاءْکُلُ الْهَیْبَهَ، وَقَدْ اءکْثَرَ مِنَ الْهَیْبَهِ الصّامِت (۱۰)
ترجمه :
فرمود: مزاح و شوخى هاى زیاد و بی جا – شخصیّت و وقار انسان را از بین مى برد، و چه بسا افراد ساکت داراى شخصیّت و وقار عظیمى مى باشند.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : اءللُؤْمُ اءنْ لا تَشْکُرَ النِّعْمَهَ.(۱۱)
ترجمه :
فرمود: از علائم پستى شخص ، شکر نکردن از ولى نعمت است.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : لَقَضاءُ حاجَهِ اءخٍ لى فِى اللّهِ اءحَبُّ مِنْ إ عْتِکافِ شَهْرٍ.(۱۲)
ترجمه :
فرمود: هر آینه برآوردن حاجت و رفع مشکل برادرم ، از یک ماه اعتکاف ، در مسجد – و عبادت مستحبّى نزد من – بهتر و محبوب تر است .

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : إ نَّ الدُّنْیا فى حَلالِها حِسابٌ، وَفى حَرامِها عِقابٌ، وَفِى الشُّبَهاتِ عِتابٌ، فَاءنْزِلِ الدُّنْیا بِمَنْزَلَهِ المیتَهِ، خُذْمِنْهاما یَکْفیکَ.(۱۳)
ترجمه :
فرمود: چیزهاى دنیا اگر حلال باشد حساب و بررسى مى شود و اگر از حرام به دست آید عذاب و عقاب دارد و اگر حلال و حرام آن معلوم نباشد سختى و ناراحتى خواهد داشت.
پس باید دنیا (و موجوداتش ) را همچون میته و مردارى بشناسى که به مقدار نیاز و اضطرار از آن استفاده کنى.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : وَاعْمَلْ لِدُنْیاکَ کَاءنَّکَ تَعیشُ اءبَدا، وَاعمَلْ لاَِّخِرَتِکَ کَاءنّکَ تَمُوتُ غدَا.(۱۴)
ترجمه :
فرمود: در دنیا چنان برنامه ریزى کن – از نظر اقتصاد و صرفه جوئى و… – مثل آن که مى خواهى همیشه دوام داشته باشى ، و نسبت به آخرت به نوعى حرکت و کار کن مثل این که فردا خواهى مُرد.

 

………………………………………..

قالَ علیه السلام : اءکْیَسُ الْکَیِّسِ التُّقى ، وَ اءحْمَقُ الْحُمْقِ الْفُجُورَ، الْکَریمُ هُوَ التَّبَرُّعُ قَبْلَ السُّؤ الِ.(۱۵)
ترجمه :
فرمود: زیرک ترین و هوشیارترین افراد، شخص باتقوا و پرهیزکار مى باشد؛ احمق و نادان ترین افراد، کسى است که تبه کار و اهل معصیت باشد؛ گرامى ترین و باشخصیّت ترین افراد، آن کسى است که به نیازمندان پیش از اظهار نیازشان ، کمک نماید.

 

پی نوشت ها ———————————–

۱- تحف العقول : ص ۲۳۴، س ۳، بحارالا نوار: ج ۷۵، ص ۱۰۶، ح ۴٫
۲- تحف العقول : ص ۲۳۵، س ۱۴، بحارالا نوار: ج ۷۳، ص ۳۱۲، ح ۳٫
۳- کلمه الا مام الحسن علیه السلام ، ص ۳۹، بحارالا نوار: ج ۱، ص ۲۱۸، ح ۴۳٫
۴- کلمه الا مام الحسن علیه السلام : ص ۴۶٫
۵- کلمه الا مام الحسن علیه السلام : ص ۱۲۹٫
۶- کل الا مام الحسن علیه السلام : ص ۱۹۸٫
۷- کلمه الا مام الحسن علیه السلام : ص ۲۰۹٫
۸- کلمه الا مام الحسن علیه السلام : ص ۲۰۹٫
۹- إ حقاق الحقّ: ج ۱۱، ص ۲۳۴، س ۸٫
۱۰- کلمه الا مام الحسن علیه السلام : ص ۱۳۹، بحارالا نوار: ج ۷۵، ص ۱۱۳، ح ۷٫
۱۱- کلمه الا مام الحسن علیه السلام : ص ۱۳۹، بحارالا نوار: ج ۷۵، ص ۱۰۵، ح ۴٫
۱۲- کلمه الا مام الحسن علیه السلام : ص ۱۳۹٫
۱۳- کلمه الا مام الحسن علیه السلام : ص ۳۶، بحارالا نوار: ج ۴۴، ص ۱۳۸، ح ۶٫
۱۴- کلمه الا مام الحسن علیه السلام ص ۳۷، بحارالا نوار: ج ۴۴، ص ۱۳۸، ح ۶٫
۱۵- إ حقاق الحقّ : ج ۱۱، ص ۲۰ س ۱، بحارالا نوار: ج ۴۴، ص ۳۰٫

منبع : aviny.com