آيا خيانت همسران حضرات نوح و لوط بي عفتي بود؟
آيا خيانت همسران حضرات نوح و لوط بي عفتي بود؟
سوره تحريم، آيه 10: «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ كانَتا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبادِنا صالِحَيْنِ فَخانَتاهُما فَلَمْ يُغْنِيا عَنْهُما مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَ قِيلَ ادْخُلا النَّارَ مَعَ الدَّاخِلِين»
آيات 10 تا 12 سوره تحريم متضمن دو مَثَل است، يكى مثلى كه خدا به وسيله آن حال كفار را مجسم مى كند و يكى هم مثلى كه بيانگر حال مؤمنين است. مثل اول – كه موضوع اين نوشتار است- موقعيت شقاوت كفار را ترسيم نموده، بيان مى كند كه اگر چنين شدند به خاطر خيانتى بود كه به خدا و رسولش كردند، و سرانجام خيانت به خدا و رسول، گرفتار شدن به عذاب شديد الهي است، از هر كس كه مى خواهد سر بزند، هر چند از كسى سر بزند كه وابسته و متصل به انبيا باشد. لذا ملاك كرامت نزد خداوند، صرفا تقوى است.
قرآن براى تجسم موقعيت كفار به حال دو زن تاريخ مثل مي زند كه هر دو، همسر دو پيامبر بزرگوار – حضرت نوح و حضرت لوط (عليهما السلام) -بودند، دو پيامبرى كه خداوند تعالى عبد صالحشان ناميده است. اما با اين حال اين دو زن به آن دو بزرگوار خيانت كردند، و در نتيجه فرمان الهى رسيد كه با ساير دوزخيان داخل دوزخ گردند. بدين ترتيب اين موقعيت ويژه، سودى به حال ايشان نبخشيد و بدون كسب كمترين امتيازى در زمره هالكان به هلاكت رسيدند.
اما آيا منظور از «فخانتاهما»، خيانت به معناي خروج اين دو زن از مسير عفت بوده است؟! راغب در «مفردات» مى گويد: «خيانت» و «نفاق» داراي يك حقيقت مفهومي هستند، غير از اينكه خيانت در مقابل عهد و امانت گفته مى شود، و نفاق در مسائل دينى به كار مي رود[1]. البته خيانت همسران اين دو پيامبر عظيم الشان را هرگز نمي توان انحراف جنسي قلمداد نمود، زيرا علاوه بر روايتي كه صراحتا اين احتمال را در مورد شخص اين دو زن رد مي كند[2]، در حديثي ديگر پيامبر اكرم (ص)، به عنوان «قاعده كليه» فرموده اند: «ما بغت امرأة نبى قط»[3]: همسر هيچ پيامبرى هرگز آلوده عمل منافى عفت نشد”. همچنين مجموعه قرائن نيز نشان مي دهد مراد از خيانت همسران حضرات نوح و لوط (عليهما السلام)، مخالفت با اهداف و برنامه هاي ايندو پيامبر بزرگوار و همكارى اطلاعاتي با دشمنان ايشان بود، بطوري كه اسرار ايشان را به دشمن مى رساندند.
همچنانكه اين تمثيل در حقيقت تعريض سختى به دو همسر رسول خدا (ص) است كه آن دو نيز به پيامبر(ص) خيانت كردند و سرّ ايشان را فاش ساختتند. با اين كه ابولهب و پسر نوح نيز نمونه كفر بودند، امّا خداوند به همسران دو پيامبر مثال زد و كلمه خيانت را مطرح كرد تا با فاش كردن راز پيامبر صلى الله عليه و آله توسط همسرش كه نوعى خيانت است، تناسب داشته باشد و هشدار و اخطارى به زنان پيامبر باشد كه گمان نكنند وابستگى به پيامبر كليد نجات است.
پي نوشت:
[1] مفردات راغب، ماده خان.
[2] بحارالانوار، ج11، ص307.
[3] در المنثور، ج6، ص245.
ترجمه تفسير الميزان، ج19، ص 575. تفسير نمونه، ج24،ص 301 . تفسير نور، ج10،ص 137.
