جفتگیری مرغ و خروس در خانه
رفتارهای جنسی در مرغ و خروس
در جوجه های با سنین پایین سیستم تولید مثل غیرفعال و خاموش است و با افزایش سن و مرد بلوغ جنسی، رفتارهای جنسی آنها آغاز می شود. یکی از نشانه های بارز در بلوغ جنسی تغییر در رشد تاج است. در زمان بلوغ جنسی این اندام رشد می کند و رنگش قرمز روشن و درخشان می شود؛ البته این تغییرات با تولید هورمون های جنسی امکانپذیر می شود که نشانه فعال شاه اندام های جنسی (تخمدان و بیضه) است و هورمون های مورد نظر را ترشح می کنند. بلوغ جنسی در مرغ وقتی است که اولین تخم را می گذارد.
سن ۱۸ تا ۲۴ هفتگی، یک محدوده سنی در بلوغ جنسی است که بیشتر به ژنوتیپ یا فاکتورهای ژنی بستگی دارد. بیشتر مرغان جوان حتی در پرورش آزاد و حتی موقعی که خروس نباشد رفتارهای بلوغ را ۴ تا ۸ روز قبل از فصل تخم گذاری نشان می دهند.
رفتار مرغ برای تخم گذاری خیلی پیچیده است. مطالعات نشان می دهد فعالیت های اوولاسیون (تخمک گذاری) به نوع آشیانه ای که مرغ در آن قرار دارد ارتباط دارد، طوری که یک آشیانه یا لانه خوب ره آوردش یک تولید بالاست. جفت گیری یک رفتار جنسی با اهمیت است؛ زیرا منجر به باروری مرغ می شوند.
خروس فاقد اندام تناسلی یا (Penises) است؛ در عوض در کلوآک یا مخرج خود، برجستگی تکمه مانندی به نام Pupilla که در زمان جفت گیری تلاش می کند آن را برای آزادسازی اسپرم در مقعد یا کلوآک مرغ قرار دهد که گاهی موفق می شود گاهی هم نه مهم است که برای اطمینان از باروری و همچنین افزایش باروری تخم مرغ ها، خروس دسترسی آزاد به مرغ ها داشته باشد.
دوران زندگی مرغ کوتاه و عموماً بین ۵ تا ۱۰ سال است ولی تعداد کمی از آن ها هم هستند که استثناناً تا ۱۵ سال هم زندگی میکنند. پیرترین مرغی که در کتاب گینس ثبت شده، ۱۶ سال عمر کرده و بر اثر سکته قلبی از بین رفته است. گله مرغان تخم گذار در فرآیند تجاری پس از ۶ ماه شروع به تولید و بعد از ۱۲ ماه شروع به افت می کنند. گله جوجه ها گوشتی را در فرآیند تجاری از ۶ تا ۱۴ هفته پرورش و نگهداری می کنند و سپس با توجه به نژاد و سایر شرایط نگهداری ، کشتار می کنند.
هورمون های جنسی و نقش آنها در مرغ
سیستم تولید مثل مرغ هورمون هایی دارد که به عملیات تولید مثل کمک می کنند. این هورمون ها عبارت اند از اندروژن، استروژن و پروژسترون. آندروژن عامل رشد تاج و حالت آن است و همچنین در ساختن آلبومین نقش دارد. استروژن عامل رشد پر و بال، بالغ شدن، رفتار لانه سازی، توسعه و رشد اویدا کت است و در تهیه و تدارک مواد غذایی برای تخمدان و اویداکت به منظور تشکیل تخم مرغ تأثیرگذار است. پروژسترون نیز با آندروژن در تولید آلبومین و چگونگی ارسال پیام به غده هیپوفیز برای آزاد سازی هورمون ها موثر است.
وضعیت ژنتیکی مرغ و خروس
مرغ در مقایسه با پستانداران خزانه ژنی کوچکتری دارد؛ اما تعداد کروموزوم های آن بیشتر است. مرغ سیستم ژنی مشخصی نسبت به سایر پرندگان دارد. مرغ ۵ جفت کروموزوم بزرگ، ۵ جفت کروموزوم متوسط و باقی مانده کروموزوم های کوچک هستند. تعداد کل کروموزوم های مرغ ۳۹ – جفت است. در مرغ تعیین جنسیت به طور ژنتیکی و قبل از تخم گذاری انجام می شود. تعیین جنسیت در مرغ مشابه پستانداران نیست. در پرنده ها تعیین جنسیت (مرغ و خروس) با پرنده ماده یعنی مرغ است و خروس در این مورد تأثیری ندارد. در پستانداران مانند انسان نرها هتروزیگوت و ماده ها هموزیگوت هستند؛ بنابراین نرها در تعیین جنسیت دخالت دارند. در پرنده ها، ماده هتروزیگوت و نرها هموزیگوت هستند؛ بنابراین پرنده ماده جنسیت را تعیین می کند.
