همه چیز درباره عادت ماهیانه زنان | قاعدگی یا پریود چیست؟
همه چیز درباره عادت ماهیانه زنان | قاعدگی یا پریود چیست؟
دراین مقاله همه ی چیز درباره عادت ماهیانه زنان کـه دوره سیکل و پریود هم نام دارد رابه شـما خواهیم گفت، این چرخه کـه ماهی یکبار اتفاق میوفتد از زمان رسیدن بـه سن بلوغ جسمی در دختران آغار می شود. مشکلی کـه تقریباً نیمی از هرماه زندگی را تحتتاثیر خود قرار داده و تعداد زیادی از جذابیتهای دنیا و شادیهای درونی را کمرنگ می کند. در ادامه با پارس ناز همراه باشید.
پریود، گاها موجب می شود تا دنیا را سیاه دیده و دوست داشته باشید در گوشه تنهایی خود نشسته و یک دل سیر گریه کنید. چون اگر اینکار را نکنید احتمال درگیر شدن با اطرافیان زیاد اسـت و شاید حتی موجب تخریب روابط شود. قاعدگی در زنان یا همان اصطلاح عامیانه اش یعنی پریود دورانی کـه شاید ظاهراً 3 تا 7 روز ادامه داشته باشد، اما در واقعیت 10 تا 14 روز از زندگی زن را تحت الشعاع خود قرار می دهد.
یک زن حتی اگر تاریخ آخرین قاعدگی خودرا فراموش کرده باشد وقتی اشتهایش بـهطور غیرعادی زیاد می شود، اعصابش برای مسایل پیش پا افتاده و بیارزش بـههم میریزد وقتی دنیا جذابیتش را از دست می دهد رفتار آدمها برایش عجیب میشود تلخی ها ناراحتی ها خاطره های بد زیادی رابه یاد میآورد، وقتی دلش می خواهد در اتاق خودرا حبس کرده و با هیچ کسی، حتی عزیزانش هیچ ارتباطی نداشته باشد.
وقتی دوست دارد فقط بخوابد ودر رخت خواب بماند سینه هایش متورم و دردناک میشوند بی قرار میشود و تمایل شدیدی بـه خوردن اسنک های شور یا شیرینی جات پیدا میکند، بـه خوبی متوجه خواهد شد کـه پریود نزدیک اسـت و دوباره باید دردهای همیشگی را تحمل کرده و قدرت صبر و حوصله خودرا افزایش دهد.
ازآن جا کـه زندگی همیشه جاری اسـت و فرد نمیتواند در دوران سیکل ماهیانه خود از روند عادی آن فرار کند اما هم زمان توانایی تحمل این همه ی تغییر بـه صورت یکجا را هم ندارد، بنابر این یا بدخلق و عصبی می شود یا تنبل و بیحوصله همه ی می دانیم کـه این دوران برای مردان هم دردآور اسـت زیرا ترکش های این تغییرات هورمونی بـه اعصاب مردان هم اصابت کرده و ممکن اسـت لحظه های ناخوشایندی را در زندگی زوجین پدیدار نماید.
عادت ماهانه چیست؟
آنچـه مـا بعنوان پریود ازآن یاد می کنیم نتیجهی یک کارگروهی اعضای داخلی بدن هم چون مغز، غده هیپوفیز، رحم، گردن رحم، تخمدانها، لولههای فالوپ و واژن اسـت. بـه این صورت کـه، مغز دستور تولید و ترشح هورمونهای استروژن و پروژسترون رابه تخمدان مخابره میکند. بطورهم زمان، هورمونهای FSH و LH نیز در غده هیپوفیز ساخته می شوند. پیش از توضیح ادامه این روند لازم اسـت بدانید کـه:
فاصله بین دو قاعدگی بـه صورت طبیعی بین 21 تا 35 روز اسـت. البته در حالت نرمال و رایج، 28 روزه خواهد بود. در نیمه نخست این دوره، میزان استروژن بالا رفته و باعث رشد و افزایش سلولهای رحمی می شود. سپس، بدن در واکنش بـه ترشح هورمون FSH، یک تخمک در داخل یکی از تخمدانها آزاد میکند. این تخمک رشدکرده ودر حوالی روز 14 از یک سیکل 28 روزه در پاسخ بـه هورمون LH تخمک از تخمدان جدا می شود. این مرحله تخمک گذاری نامیده میشود.
در ادامه، در نیمه دوم سیکل، تخمک وارد لوله فالوپ می شود کـه بین تخمدان و رحم قرار دارد. دراین مرحله، پروژسترون وارد عمل شده و رحم را آماده بارداری می کند. اگر دراین مرحله تخمک توسط اسپرم بارور شود بارداری رخ خواهد داد.
در غیر اینصورت، تخمک پس از مدتی از بین میرود و میزان استروژن و پروژسترون نیز کاهش می یابد. در نتیجۀ این اتفاق ها، لایه ضخیم رحم ریزش کرده و خون ریزی قاعدگی یا عادت ماهیانه شروع می شود.
دوره های قاعدگی عموما بین 3 تا 7 روز ادامه دارند. سن شروع قاعدگی نیز حدود 12 سالگی اسـت. اما این بدان معنی نیست کـه همه ی دختران در سن 12 سالگی پریود می شوند؛ بلکه اگر قاعدگی پیش از 9 سالگی یا پس از 16 سالگی روی دهد حتماً باید بـه پزشک مراجعه شود. پریود تا یائسگی ادامه دارد. سن متوسط یائسگی نیز حدود 51 سالگی اسـت. گفتنی اسـت کـه بدن یک زن یائسه قادر بـه تولید تخمک نبوده و نمیتواند دیگر باردار شود.
نوسانات روحی زنان در دوران سیکل ماهانه چگونه است؟
از آنجا کـه دراین چرخه سطح هورمون ها بطور منظم در مغز و بدن خانمها تغییر می کند ظاهر میزان انرژی بدن و حساسیت روحی زنان نیز دستخوش تغییرات می شوند. بـه این صورت کـه، حدود 10 روزبعد از شروع عادت ماهیانه، درست قبل از تخمک گذاری زنان احساس شادی بیشتری میکنند.یک هفته بعد ازآن پروژسترون بدن افزایش می یابد هورمونی کـه درست مثل والیوم میماند.
باعث می شود زنان دوست داشته باشند با یک فنجان چای و یک کتاب در تختخواب زیر پتویشان بروند. هفته بعد ازآن، پایین آمدن پروژسترون موجب آسیب پذیری و حساسیت بالای خانمها می شود. روحیه اکثر زنان، 24-12 ساعت قبل از شروع عادت ماهیانه بـه بدترین وضعیت خود میرسد.
مشکلات رایج قاعدگی چیست و چگونه میتوان آن ها را برطرف کرد؟
پریود در زنان بـه صورتهای گوناگون ظهور میکند. از پریودهای دردناک «دیسمنوره» گرفته تا پریود نشدن و لکهبینی. بهمین خاطر لازم اسـت با این مشکلات آشنا شده و راه های درمان هر کدام رابه طور جداگانه بیاموزید. برای این منظور همان گونه در ادامه همراهمان باشید.
قاعدگی دردناک «دیسمنوره»
پریود دردناک یکی از شایعترین مشکلات زنان محسوب میشود. بیش از نیمی از زنان هنگام قاعدگی دچار درد می شوند و حدود یکدرصد آن ها بـه مدت 1 تا 3 روز توانایی انجام فعالیت های روزمره را ندارند.اندومتریوز، فیبروئید، زخم واژینال دلایل بروز این قاعدگی اسـت. اندومتریوز شرایطی اسـت کـه باعث می شود بافتی کـه با هر پریود ریخته می شود خارج از رحم ودر جاهایی مانند تخمدان لوله های فالوپ و پایین شکم رشد کنند.
بافت آندومتری کـه خارج از رحم رشد می کند در طول هر چرخۀ عادت ماهیانه همان گونه خراب می شود و خون ریزی می کند اما بـه این دلیل کـه راهی برای خروج ازبدن ندارد بافت ساخته می شود و می تواند باعث درد لگن شود. درد طبق معمول در کمر زیر شکم و پهلوها ظاهر میشود و بـه صورت قولنجی اسـت یعنی شدت آن کم و زیاد می شود. درد در روز اول شدید اسـت و بـه تدریج کاهش مییابد.
هم چنین گاهی با تهوع، استفراغ، ضعف، خستگی و سردرد همراه اسـت. گفتنی اسـت کـه قاعدگی دردناک بیشتر دختران جوان را تحت تأثیر قرار می دهد و بیشتر در میان این رده سنی دیده شده اسـت و طبق معمولً با افزایش سن و پس از ازدواج و زایمان کاهش می یابد.
اقدامات مفید جهت کاهش و رفع درد قاعدگی
= ماساژ شکم، کمر، پهلوها
= استفاده از حوله گرم یا کیسه آبگرم
= خم شدن روی آرنج و زانوها
= پیادهروی
= دوش آب گرم
= پرهیز از غذا های نفاخ و سنگین
= مصرف دمنوشهایی هم چون بابونه، گلگاوزبان، چای سبز
= کاهش مصرف قند و نمک
مصرف ویتامین E دو روز قبل از شروع خون ریزی قاعدگی، در کنترل انقباضات رحمی دردناک بـه مراتب از دارو درمانی موثرتر اسـت. بعد از چهار ماه مصرف مرتب ویتامین E، زمان انقباضات دردناک رحمی از 17 ساعت بـه دو ساعت کاهش خواهد یافت.
قاعدگی شدید
این مشکل بـه دلایل مختلف می تواند روی دهد کـه از جمله باید بـه کم خونی، تورم گردنه رحم، پولیپ، فیبروم، هموفیلی، عدم تعادل هورمونی، رقیق کننده های خون و کیست اشاره کرد. هم چنین ممکن اسـت عده ای از خانمها بخاطر استفاده از «IUD» با این مشکل مواجه شوند. بد نیست یادآوری کنیم کـه پریود شدید در خانم های مسن ممکن اسـت نشانه سرطان رحم باشد.
قاعدگی طولانی
بیماریهایی همانندمانند کم خونی، کم کاری غده تیرویید، فیبروم، کیست، بارداری خارج از رحم و سرطان رحم باعث بروز این حالت هستند. البته استفاده از «IUD» نیز ممکن اسـت در برخی خانمها منجر بـه این وضعیت گردد.
قاعدگی نامنظم
عواملی همانند بارداری، استرس، رژیمغذایی، ورزش، قرصهای ضدبارداری، مصرف الکل، سندرم تخمدان پلیکیستیک، یائسگی و مصرف دارو می تواند دراین بروز این شرایط دخیل باشد.
لکه بینی
لکهبینی کـه برخی زنان با آن مواجهند می تواند بخاطر مصرف قرص های ضد بارداری، بارداری خارج از رحم، عفونت واژن، فیبروم، پولیت، فقدان موقتی استروژن هنگام تخمک گذاری یا فقدان تخمک گذاری روی دهد.
قطع قاعدگی
در ایجاد این حالت عوامل مختلفی دخیل هستند. از جمله میتوان بـه ورزش بیش از حد، اختلالات تیروئیدی، فشار روحی و استرس، مصرف داروهای آرامش بخش، پرخوری، خام خواری، اختلال در ترشحات غدد داخلی، سندرم تخمدان پلی کیستیک و چربی بدنی کم اشاره کرد. البته قطع مصرف قرص ضد بارداری نیز ممکن اسـت بـه بروز این مشکل منجر شود.
خونریزی بعد از یائسگی
عفونت، خشکی رحم، نازک شدن دیواره رحم و پولیپ می توانند باعث خون ریزی پس از یائسگی شوند. البته این امر ممکن اسـت نشانه سرطان رحم نیز باشد.
توصیه های طب سنتی برای کاهش درد عادت ماهیانه
برای کاهش دردهای زیرشکم باید چهار تا پنج روز قبل از شروع عادت ماهانه، روزانه دو نوبت بطور موضعی روغن بابونه را زیر ناف خود ماساژ ملایم دهید، اما انجام اینکار در دوران عادت ماهانه توصیه نمی شود.
ماساژ زیر ناف با روغن زنجبیل در اوقاتی کـه خون ریزی طبیعی و همراه با درد اسـت در کاهش علائم قاعدگی موثر اسـت. یک دوم قاشق غذاخوری سنبلالطیب، یک قاشق مرباخوری گلگاوزبان و یک قاشق مرباخوری بادرنجبویه رابا هم مخلوط و دم کرده ودر فواصل دو دوره یا در ایام عادت ماهانه میل کنید. این نوشیدنی باعث کاهش استرس خشم و دردهای قاعدگی می شود.
مصرف روزانه یک لیوان چای دارچین همراه با صبحانه تاثیر بسیار زیادی روی آرامش و کاهش درد قاعدگی میگذارد.افرادی کـه مزاج سرد و خشک یا گرم و خشک دارند بیشتر دچار درد و اختلال های دوران قاعدگی می شوند کـه با اصلاح مزاج میزان دردها کاهش مییابد.
برای مثال افرادی کـه مزاج گرم و خشک دارند میتوانند با مصرف دم کرده ترکیبات زیره و انیسون از اثرات ضداسپاسم و ضددرد آن بهره ببرند. افرادی کـه مزاج سرد وخشک دارند هم میتوانند با مصرف دمنوش گلگاوزبان درد خودرا کاهش دهند. خوردن غذاهایی با طبع سرد مثل ماست یا کاهو ممکن اسـت درد شکم را درقاعدگی افزایش دهد.
درمقابل آن خوردن خوراکی های بـه اصطلاح گرم مانند خرما یا نانهای سبوسدار مانند نان جو میتواند دردها رابه میزان قابل توجهی کاهش دهد. زنجبیل در التیام درد قاعدگی مانند اسیدفولیک و ایبوپروفن عمل میکند اگرهم بـه طعم آن علاقه ای ندارید می توانید از کپسول های زنجبیل استفاده کنید.
دم کرده بابونه – سنبلالطیب – گلگاوزبان – تمشک و سرخ و لیک در کاهش درد عادتماهانه و ایجاد آرامش بسیار موثر هستند. هریک از این دمکردهها را میتوانید بصورت جداگانه یا مخلوط تهیه کنید و بـه دلخواه در زمان عادت ماهانه مصرف کنید.
از عرق رازیانه و بومادران استفاده کنید، بـه خصوص اگر درد همراه با خون ریزی زیاد باشد باید از هفت روز قبل، صبح ها یک استکان عرق رازیانه رقیق شده با آب و یک استکان عرق بومادران رقیق شده با آب میل کنید.
در روزهای دوم و سوم عادت ماهانه هم می توانید اینکار را ادامه دهید. اگر پیش از آغاز خون ریزی احساس درد می کنید، سه قاشق غذاخوری زرشک پلویی را دریک لیوان آب بـه مدت یک دقیقه جوشانده و محلول صاف شده آنرا پس از 10 دقیقه دم کردن، میل کنید. بعد از 10ساعت هم می توانید بار دیگر از این محلول بنوشید.
افرادی کـه خونریزیشان بـه صورت لکه بینی اسـت می توانند برای کاهشِ درد خود از دم کرده گل گاوزبان استفاده کنند. برای این منظور باید 10 گرم گل گاوزبان رابه همراه یک شماره لیمو عمانی و 2 لیوان آب بجوشانید تا زمانی کـه تنها یک لیوان از محلول باقی بماند سپس آنرا از صافی رد کرده و بنوشید.